Ιδιαίτερα αλμυρό αποδεικνύεται το κόστος για την απόκτηση των αμερικανικών αμφιβίων οχημάτων AAV-7 σε συνδυασμό με το κόστος δημιουργίας νέων υποδομών για τον ελλιμενισμό των αρματαγωγών της Διοίκησης Αμφιβίων Δυνάμεων του Αρχηγείου Στόλου.

Σύμφωνα με πληροφορίες το κόστος απόκτησης των 76 AAV7A1 ανέρχεται στα 270 εκατομμύρια ευρώ ενώ απαιτούνται τουλάχιστον άλλα 100 εκατομμύρια ευρώ για τις νέες λιμενικές υποδομές στο Αλμυρό Βόλου και εγκαταστάσεις ώστε να εξυπηρετούνται τα αρματαγωγά της κλάσης «ΙΑΣΩΝ». Το συνολικό κόστος ανέρχεται στα 370 εκατομμυρίων ευρώ.

Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος είναι σφοδρός υποστηρικτής της παραπάνω «λύσης» που θέλει αντί της μετακίνησης της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών στην Αττική και συγκεκριμένα στον Αυλώνα και στις εγκαταστάσεις του Κέντρο Εκπαίδευσης Τεθωρακισμένων (ΚΕΤΘ), της μετακίνησης των αρματαγωγών στον Βόλο.

Την ίδια στιγμή ακυρώθηκε η μετεγκατάσταση της 32 Ταξιαρχίας στην Αττική και το ΚΕΤΘ λόγω των αντιδράσεων των τοπικών παραγόντων που επισκέφτηκαν τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ και δεσμεύτηκε να ικανοποιήσει τα αιτήματα τους. Είναι γεγονός πως είχε προαποφασιστεί η μετεγκατάσταση της Ταξιαρχίας στον Αυλώνα αλλά εκ των υστέρων «προέκυψαν» θέματα με τους χώρους εκπαίδευσης… Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει καθώς το ΚΕΤΘ είναι το μεγαλύτερο στρατόπεδο στα Βαλκάνια με τεράστιους χώρους εκπαίδευσης και πεδίο ασκήσεων – βολών.

Μήπως αντί της δαπάνης των 370 εκατομμυρίων ευρώ θα ήταν καλύτερο να αποκτηθούν σύγχρονα ταχύπλοα μεταφοράς προσωπικού για τις Μοίρες Αμφίβιων Καταδρομών; Σκεφτείτε πόσα σύγχρονα σκάφη μεταφοράς προσωπικού κλειστού τύπου όπως το CB90 (ενδεικτικά αναφέρεται ως τύπος ταχυπλόου σκάφους) θα μπορούσαν να είχαν αποκτηθεί για τις Μοίρες Αμφίβιων Καταδρομών; Κάθε τέτοιο σκάφος κοστολογείται ολοκληρωμένο με οπλισμό στα 3-4 εκατομμύρια ευρώ.

Αρχικώς να επισημάνουμε σε τακτικό – επιχειρησιακό και στρατηγικό επίπεδο η 32 Ταξιαρχία Πεζοναυτών με γνώμονα της ασκήσεις ΑΙΓΙΑΛΟΣ αποτελεί σχηματισμό που θα κληθεί να επιχειρήσει στη περιοχή ευθύνης της ΑΣΔΕΝ επιφορτισμένη με καθήκοντα εφεδρείας συμπληρώνοντας τους σχηματισμούς της ΑΣΔΕΝ που εδρεύουν σε κύριες και μικρότερης έκτασης νήσους του Αιγαίου. Ακολούθως, ως δύναμη αμέσου επεμβάσεως σε νησιά που έχουν ήδη δεχθεί επίθεση και έχει απολεσθεί φίλιο έδαφος έχοντας καταφέρει ο εχθρός να εγκαταστήσει προγεφύρωμα με μηχανοκίνητες δυνάμεις. Στόχος δηλαδή είναι η αποκατάσταση του εθνικού εδάφους σε κύρια νήσο με αντεπίθεση αφού η φίλια ΑΔΤΕ διεξάγει αμυντικό/ επιβραδυντικό αγώνα έχοντας καταφέρει να επιτύχει φθορά στον εχθρό και όχι καθαρά οι επιθετικές επιχειρήσεις σε κατεξοχήν εχθρικό έδαφος λόγω μη πληθώρας επιλογών και κυρίως λόγω αυξημένης περιπλοκότητας του εγχειρήματος.

Για το θέμα υπάρχουν σαφείς και ξεκάθαρες διακλαδικές εισηγήσεις οι οποίες είναι καθέτως αρνητικές για μια τέτοια περίπτωση αφού εγείρονται σοβαροί επιχειρησιακοί και τακτικοί περιορισμοί. Και εξηγούμαστε:

Ενδεικτικώς αναφέρεται οι πολλαπλοί κίνδυνοι που ελλοχεύουν της εξόδου των αρματαγωγών από το στενό του Παγασητικού κόλπου. Αντίστοιχη είναι και η απειλή βεβαίως από το Στενό Κέας και Στενό Καφηρέα με ειδοποιό διαφορά πως υπάρχουν πολλά περισσότερα εναλλακτικά θαλάσσια δρομολόγια και περάσματα στην ευρύτερη περιοχή των νήσων Κυκλάδων τόσο προς τα Δωδεκάνησα όσο και το Κεντρικό Ανατολικό Αιγαίο.

Επίσης στη περιοχή των Κυκλάδων της πλεύσης των έμφορτων αρματαγωγών προηγείται η ανάπτυξη κυρίων μονάδων κρούσης που διασφαλίζουν τη καθαρότητα των θαλασσίων περασμάτων (Στενό Κέας, Στενό Καφηρέα, Νότιος Ευβοϊκός κόλπος) καθώς και πλοίων της Διοίκησης Ναρκοπολέμου. Με άλλα λόγια ο Στόλος επιχειρεί ενωμένος και συγκεντρωτικά και όχι απομονωμένος και αποσπασματικά.

Στη περίπτωση που τελικώς ευδοκιμήσει το σενάριο που θέλει τον ελλιμενισμό των αρματαγωγών στον Βόλο απαιτείται της τελικής εξόδου των αρματαγωγών να διασφαλιστεί η προστασία αυτών με παρουσία συνοδών πλοίων όπως φρεγατών και ΤΠΚ που εξασφαλίζουν αντιαεροπορική, ανθυποβρυχιακή και προστασία απειλών επιφανείας. Πρακτικώς αυτό μεταφράζεται σε επιπρόσθετο χρόνο ώστε να πλεύσουν οι μονάδες κρούσης του ΠΝ εγγύς του Παγασητικού κόλπου και να διασφαλίσουν την ασφάλεια πλου των αρματαγωγών.

Τα αρματαγωγά του ΠΝ έχουν χαμηλή ταχύτητα ενώ το δόγμα των ΕΔ είναι στην λογική της ενίσχυσης νήσου και όχι των επιθετικών επιχειρήσεων

Όμως το πλέον επικίνδυνο σενάριο είναι η επιθετική ναρκοθέτηση στην έξοδο του Στενού του Παγασητικού στο Τρίκερι.

Ένα ακόμη μειονέκτημα της έδρας των αρματαγωγών στο Βόλο είναι η μεγάλη απόσταση (άρα επιπρόσθετος χρόνος) που καλούνται να διανύσουν από τον Βόλο προς το κεντρικό και νοτιοανατολικό Αιγαίο της νησιωτικής περιοχής των Δωδεκανήσων.

Την ίδια στιγμή από την ευρύτερη περιοχή της Αττικής το ΠΝ μπορεί κάλλιστα να επιτάξει πλειάδα εμπορικών πλοίων της ακτοπλοΐας λόγω της μεγάλης ναυτιλιακής κυκλοφορίας σχηματίζοντας νηοπομπές και δυσχεραίνοντας καθοριστικά τη στοχοποίηση από το τουρκικό ναυτικό αφού η πληθώρα επίκτακτων πλοίων και αρματαγωγών μπορεί να επιτρέψει τη τέχνη της παραπλάνησης και εξαπάτησης με ορισμένα πλοία να είναι έμφορτα και κάποια άνευ φορτίου.

Φυσικά όλα τα παραπάνω έχουν αναλυθεί στον ίδιο τον Α/ΓΕΕΘΑ μέσα από αναλυτικές αναφορές και μελέτες.

Προβληματισμοί υπάρχουν όμως και για το ζήτημα της επικινδυνότητας των AAV7A1 λόγω του ότι το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ έχει σταματήσει τη χρήση τους λόγω πολλαπλών θανατηφόρων ατυχημάτων.

Ο Διοικητής των Αμερικανών Πεζοναυτών, Στρατηγός David Berger, ανακοίνωσε την απόφαση του ότι το Σώμα δεν θα χρησιμοποιεί πια τα αμφίβια τεθωρακισμένα οχήματα AAV-7 (Amphibious Assault Vehicle) σε επιχειρήσεις ή εκπαιδευτικές δράσεις εντός θαλάσσης. Τα οχήματα θα είναι διαθέσιμα για επιχειρήσεις μόνο στην ξηρά, ενώ στη θάλασσα θα είναι διαθέσιμα μόνο αν παραστεί ανάγκη (κρίση, πόλεμος).

Υπενθυμίζουμε ότι τον Μάιο του 2021, ο Αντιστράτηγος Gregg Olson, Διευθυντής Επιτελείων του Σώματος Πεζοναυτών, είχε δηλώσει ότι τα AAV-7 που παραδόθηκαν στην 15η Εκστρατευτική Μονάδα Πεζοναυτών (15 Marine Expeditionary Unit) ήταν σε τραγική κατάσταση, ότι το 54% των οχημάτων που επιθεωρήθηκαν έχουν καταγράψει αστοχίες στην υδατοστεγή ικανότητα των θυρών, το 18% κατέγραψε εισροή ύδατος από τις θύρες εφοδιασμού και το 50% είχε ελλιπές σύστημα φωτισμού εξόδου από το όχημα. Ο David Berger δικαιολόγησε την απόφαση του λέγοντας ότι 76% της κίνησης των AAV-7 γίνεται σε ξηρά. Επίσης είπε ότι το Σώμα παραμένει προσηλωμένο στην ένταξη σε υπηρεσία των νέων αμφίβιων τεθωρακισμένων οχημάτων ACV (Amphibious Combat Vehicle).

Στη 32 Ταξιαρχία Πεζοναυτών επικρατεί έντονη επιφυλακτικότητα καθότι υπάρχει αυξημένη επικινδυνότητα για τα AAV7A1. Όπως χαρακτηριστικά σχολίαζε επιτελής των ειδικών δυνάμεων στον γράφοντα εν έτη 2022 σχεδιάζουμε να αποκτήσουμε ένα οπλικό σύστημα όπως το AAV7A1 της δεκαετίας του 1980 που αποτελούσε εξοπλιστικό στόχο των Ελλήνων Πεζοναυτών κατά τη δεκαετία του 1990.

Όπως έχουμε σημειώσει και παλαιότερα στη θέση των ΑΒΑΚ θα μπορούσαν εκτός από RIB θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και άλλα ικανότερα σκάφη όπως τα CB90 ή τα M12 ή άλλο σκάφος αντίστοιχων δυνατοτήτων και χαρακτηριστικών. Ασφαλώς και μπορεί να υπάρξει και ελληνική λύση με σκάφος προσαρμοσμένο στις ελληνικές ανάγκες.

Στον αντίποδα σφοδρές είναι επικρίσεις στο συνολικό κόστος εάν παραβλέψουμε τις επιχειρησιακές και τακτικές επιφυλάξεις.

Ακόμη όμως και το κόστος των 260 εκατομμυρίων ευρώ εγκυμονεί κινδύνους επιπρόσθετης αύξησης σε δεύτερο χρόνο λόγω αρχικής περικοπής προγράμματος υποστήριξης το οποίο εκτιμάται ότι θα ακολουθήσει το κύριο σε δεύτερο χρόνο.

Το 2019 το ζήτημα είχε επανεξεταστεί αλλά είχε απορριφθεί λόγω πολύ υψηλού κόστους κτήσης. Όπως είχαμε γράψει σε άρθρο μας 20 Ιουλίου 2019:

Οι αποκλειστικές πληροφορίες του γράφοντος περιλαμβάνουν τα ακόλουθα νούμερα που καθιστούν το πρόγραμμα μια ιδιαίτερα δύσκολη εξίσωση από πλευράς κόστους. Η αρχική σκέψη ήταν να αποκτηθούν αμφίβια οχήματα που θα εξυπηρετούν το σύνολο των αναγκών της ταξιαρχίας και συγκεκριμένα 70 με 75 κομμάτια. Το κόστος έφτανε τα 600 εκατομμύρια δολάρια. Το σενάριο αυτό απορρίφθηκε για να φτάσουμε στο δεύτερο πλάνο που σχετίζονταν με την απόκτηση αμφίβιων AAV-7Α1 που θα καλύπτουν τις ανάγκες ενός τάγματος πεζοναυτών. Και αυτή η λύση απορρίφθηκε λόγω κόστους και πλέον το τρίτο και επικρατέστερο πλάνο που και αυτό είναι ακριβό είναι η απόκτηση 9-10 αμφίβιων AAV-7Α1 που θα καλύπτουν τις ανάγκες για ένα λόχο πεζοναυτών. Το κόστος για το τελευταίο πλάνο ανέρχεται στα 70 εκατομμύρια δολάρια με πλήρη ανακατασκευή των οχημάτων, ανταλλακτικά, βιβλιογραφία, εγκατάσταση επικοινωνιακού υλικού κτλ. Αυτό είναι και το επικρατέστερο σενάριο για την υλοποίηση αν και πάλι απόρροια της οικονομικής δυσχέρειας το κόστος θεωρείται υψηλό δεδομένων των συνθηκών και των υπολοίπων αναγκών. Τα οχήματα δίνονται στην κατάσταση «as is where is» οπότε απαιτούν εκτεταμένο επίπεδο επισκευών και συντήρησης.

Το πως ξαφνικά από τα 600 εκατομμύρια δολάρια το 2019 φτάσαμε σήμερα στα τέλη του 2022 στα 270 εκατομμύρια δολάρια περίπου εκατομμύρια δολάρια είναι ένα ακόμη καλό ερώτημα.

Ερωτούμε ως εκ τούτων:

Μήπως αντί της δαπάνης των 370 εκατομμυρίων ευρώ θα ήταν καλύτερο να αποκτηθούν σύγχρονα ταχύπλοα μεταφοράς προσωπικού για τις Μοίρες Αμφίβιων Καταδρομών; Σκεφτείτε πόσα σύγχρονα σκάφη μεταφοράς προσωπικού κλειστού τύπου όπως το CB90 (ενδεικτικά αναφέρεται ως τύπος ταχυπλόου σκάφους) θα μπορούσαν να είχαν αποκτηθεί για τις Μοίρες Αμφίβιων Καταδρομών; Κάθε τέτοιο σκάφος κοστολογείται ολοκληρωμένο με οπλισμό στα 3-4 εκατομμύρια ευρώ.

Μήπως αντί της δαπάνης των 370 εκατομμυρίων ευρώ θα ήταν πιο χρήσιμο και αναγκαίο να δοθούν αυτά τα χρήματα και να αναβαθμιστούν συνολικά τα μέσα στοχοποίησης του Ελληνικού πυροβολικού μάχης;

Ακόμη και για τη 32 Ταξιαρχία Πεζοναυτών μήπως υπάρχουν άλλες καλύτερες λύσεις ώστε να αναβαθμιστεί συνολικά η αμφίβια ικανότητα της Ταξιαρχίας;  

Αναλυτικά έχουμε τοποθετηθεί και το 2020: